21st Century For Dummies

Yapay Zeka

İlk konumuz herkesin duyduğu, az kişinin anladığı artificial intelligence, yani AI, yani yapay zeka.

İnsan zekasını taklit eden ve topladığı bilgilere göre kendilerini geliştirebilen sistem veya makinelere yapay zeka deniyor. Yapay zekanın üç adımlı tek bir görevi var. İnsanı öğrenmek, taklit etmek ve insanı aşmak. Yapay zekayı, tabula rasa önermesi gibi hayal edebiliriz. Önce bomboştur. Sonra öğrenir, iyice öğrenir ve sistemi bu bilgiler üstünden işletmeye başlar. Ne kadar çok şey öğrenebilirse o kadar isabetli cevaplar alırsınız. Facebook’taki tanıyor olabileceğiniz kişiler, Google translate, yüz(Facebook’un insan etiketleme tool’u) ve ses tanıma sistemleri(Garanti Bankası’nın sesli şifresi gibi) falan hepsi yapay zeka, heeeeeeeepsi. Bu örnekler şu an halkın kullanımına açılabilmiş basit yapay zeka örnekleri. Bi yandan bunlar olurken, bir yandan zehirli kokuları tanıyabilen bir yapay zeka da Intel tarafından üretiliyor. Makine artık koklamayı biliyor…

2021 yılında yapay zeka ve makine öğrenimi için yapılan yatırım 57.6 milyar dolara çıkacak. Bu da Türkiye Cumhuriyeti’nin 2020 yılında ordusuna ayırdığı bütçenin aşağı yukarı iki katı ediyor. Vay anasını indeed!

Yapay zeka deyince distopyalardan bahsetmemek olmaz. Biraz korkutucu ve sci-fi gelen kısım da yukarıda bahsettiğim 3. adım: İnsanı aşmak.

Yapay zeka deyince hemen aklınıza katil robotlar gelmesin. Yani gelsin de sadece o gelmesin. Siri gelebilir mesela. Şirin, tatlı, hepimizin cebindeki Siri de bir yapay zeka ürünü aslında. Çünkü bizim beyinlerimiz gibi sınırlı bir hafıza, bellek; etten kemikten bir yapıları yok. Şöyle diyeyim, 2025 yılındaki bir yapay zeka, bir insanın beynindeki 100 milyar nöron bağlantısının, toplam hesap gücünün alt sınırına erişebiliyor olacak. Önceki cümleyi bi daha okuyun. Bizden daha “iyi” olacaklarını biliyor ve iyileştikçe kötü kalpli olacaklarını düşünüyoruz. Ki pek düşük bi ihtimal değil. İnsanın beyin gelişimine ve zeka artışıyla dünyaya ettiği zulme bakarsak, insanın düşünmeyi öğrettiği bir makine de pek ala kötülükler yapabilir. E onu da istila altındaki Merve düşünsün canım.

Yapay zeka kavram olarak 21. Yüzyıl icadı olsa da yapay zeka fikri 1943’te, 2. Dünya Savaşı’ndaki kripto analizleriyle ortaya çıkmış. Makineler düşünebilir mi sorusu ilk defa 77 yıl önce sorulmuş.

İstila korkusu bir yana, büyük dönüşüm yine sanayide yaşanacak. Daha az gerçek insan gücüyle, daha çok üretim yapabileceğiz. Tabii ki bir sonraki sanayi devrimi yapay zekayla gelecek. Dönüşüm, tahminlerden hızlı olursa bir nesil işsiz kalacak, bir süre sonra yepyeni iş alanları açılacak. Çok da uzun olmayan bir süre sonra maviyi geçtim beyaz yakalıların da işini yapacak yapay zekalar çalıştırmak olay bile olmayacak.

Yapay Zekaya Giriş 101’i tamamladınız.